سیدعبدالحسین سیدالعراقین اصفهانیعبدالحسین سیدالعراقین اصفهانی، از علمای عالیقدر قرن چهاردهم هجری در اصفهان بوده است. ۱ - معرفی اجمالیحاج میرزا عبدالحسین سیّدالعراقین فرزند آقا میر محمّدمهدی بن حاج میرمعصوم بن حاج میرزا محمّدعلی بن میر محمّداسماعیل بن میر محمّدباقر بن میر محمّداسماعیل خاتون‌آبادی، از علمای عالیقدر قرن چهاردهم هجری در اصفهان بوده است. ۲ - نسبشناسیاو عالم فاضل، مجتهد بارع و فقیه عادل و اجدادش از علمای اصفهان و ساکن محلّه پاقلعه بوده و بدین مناسبت به سادات پاقلعه معروف بوده‌اند. جدّ اعلای او میر محمّداسماعیل بانی مدرسه و تکیه خاتون‌آبادی‌ها در تخت فولاد و فرزند میر محمّداسماعیل: میر محمّدباقر بوده و منصب ملاّباشی شاه سلطان حسین صفوی را داشته است. ۳ - تولد و تحصیلمرحوم سیّد العراقین در سال ۱۲۹۴ق در اصفهان متولّد شده و مقدّمات علوم را در این شهر آموخته سپس جهت تکمیل به عراق عرب رفت و سال‌ها از محضر اساتید بزرگ آنجا همچون آخوند ملاّ محمّدکاظم خراسانی، آقا سیّدمحمّدکاظم طباطبائی یزدی، حاج آقا رضا همدانی، ملاّ علی نهاوندی، آقا سیّدمحمّد طباطبائی فشارکی و میرزا محمّدتقی شیرازی در فقه و اصول استفاده نموده است. ۴ - اجازه اجتهادوی از بزرگانی چون: میرزا حسین محدّث نوری اجازه دریافت نمود و به درجه اجتهاد نائل گردید. ۵ - فعالیت‌های سیاسی مذهبیاو به هنگام بازگشت به خواهش آخوند خراسانی در مسیر راه با بیانات و سخنان گرم خود مردم را به حمایت از نهضت مشروطیت دعوت می‌کرد. او پس از مراجعت به اصفهان به اقامه جماعت و تدریس و حلّ مشکلات مردم و پاسخ به مسائل شرعی آنان مشغول شده و تولیت مدرسه چهارباغ را هم به عهده گرفت. او آخرین مدرس معروف مدرسه چهارباغ بود و پس از وفات او به خاطر مخالفت رضاشاه با روحانیت سال‌ها مدرسه چهارباغ تعطیل و خالی از طلبه و محصّل بوده و امورات وقفی آن زیر نظر اداره اوقاف اداره می‌شد تا پس از وقایع شهریور ۱۳۲۰ش مجددا مدرسه به تصرف وقف درآمده و طلاب و فضلاء در آن ساکن شده و به تحصیل و تدریس مشغول شدند. مرحوم سیّد العراقین در انجمن معارف اصفهان عضو بوده و از اعضاء هیئت علمی اصفهان نیز بود و در حفظ حوزه علمیه اصفهان و رونق بخشیدن به آن تلاش بسیار کرده و رنج فراوان را به جان خرید. پس از آنکه روس‌ها به اصفهان حمله کردند و صدماتی به مدرسه چهارباغ وارد شد، او به عنوان متولّی مدرسه، به مرمت گنبد و مناره‌ها و سایر قسمت‌های مدرسه اهتمام ورزیده و آن را از خطر نابودی نجات داد. همچنین از متولّی مدرسه صدر پاقلعه نیز بود. ۶ - وفاتسرانجام در شب چهارشنبه ۱۰ شوال ۱۳۵۰ق وفات یافته و در تخت فولاد جنب مقبره میر محمّدصادق مدرس خاتون‌آبادی مدفون شد. سپس بر سر مزار آن دو بقعه‌ای ساخته و تکیه‌ای بنا نمودند که به تکیه سیّدالعراقین معروف شد و جمعی از علماء، شعراء و وعاظ اصفهان در بقعه و صحن و حجره‌های تکیه مدفون شدند. مادّه تاریخ وفاتش را استاد همایی چنین گفته است: "لمّا تهدم رکن الفضل و الادب ••• قال المورّخ رکن الفضل منهدم". که به خط آقا شیخ محمّدرضا حسام الواعظین بر سنگ قبر او نوشته شده است. مرحوم میرزا حسن خان جابری نیز مادّه تاریخ وفات او را چنین گفته است: تو هم پا بکش از عراق و بگو ••• «عراقین بی سیّد و سرور است». [۱]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ج۲، ص۶۸۰-۶۸۲.
[۲]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، رجال اصفهان یا تذکره القبور، ص۱۰۸.
[۳]
مصاحبه غلامرضا نصراللهی با آقای سیّدابراهیم میرعمادی در تابستان ۱۳۷۰ش.
[۴]
همایی، جلال‌الدین، دیوان سنا، ص۱۷۴.
[۵]
مهدوی، سیدمصلح‌الدین، سیری در تاریخ تخت فولاد، ص۱۴۲.
[۶]
قاسمی، رحیم، شرح مجموعه گل، ص۱۲۴-۱۴۷.
۷ - پانویس
۸ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۴، ص۱۷۴. رده‌های این صفحه : سادات اصفهان سده چهاردهم(قمری) | علمای اصفهان قرن 14 (قمری) | علمای ایران قرن 14 (قمری) | مجتهدان اصفهان قرن 14 (قمری) | مجتهدان ایران قرن 14 (قمری) | مدفونان در تخت فولاد
|